W średniowiecznym palimpseście odkryto fragment zaginionego pierwszego katalogu gwiazd
19 października 2022, 17:28Katalog Gwiazd Hipparchosa z Nikei jest pierwszym w dziejach ludzkości spisem koordynat wielu obiektów niebieskich. To słynne dzieło jest nam jednak nieznane, zaginęło. O jego istnieniu wiemy z przekazów, m.in. Klaudiusza Ptolemeusza (100 r. – 168 r.). Naukowcy z Francji i Wielkiej Brytanii donieśli właśnie o dokonaniu niezwykłego odkrycia. Jeden ze średniowiecznych palimpsestów z klasztoru św. Katarzyny na Półwyspie Synaj skrywa pod chrześcijańskim tekstem fragment Katalogu Hipparchosa.
Średniowieczna płaska Ziemia. Jak między starożytnością a renesansem wyobrażano sobie kształt planety
13 września 2023, 09:21Jednym ze współczesnych symboli średniowiecza jest „płaska Ziemia”, popularne przekonanie, jakoby ludzie wówczas uważali, że nasza planeta jest płaska. Przekonanie o tym, że w średniowieczu wierzono w płaską Ziemię wiele mówi jednak nie o średniowieczu, a o czasach współczesnych. Ten rozpowszechniony obecnie pogląd jest bowiem mitem stworzonym przed około 200 laty i od tej pory podtrzymywanym.
Lepiej poznamy polskie mopki zachodnie
1 grudnia 2021, 14:15Naukowcy chcą lepiej poznać mopki zachodnie (Barbastella barbastellus) - zamierzają je policzyć i zbadać ich aktywność. Na ochronę tego leśnego nietoperza do badaczy i praktyków działających w Ogólnopolskim Towarzystwie Ochrony Nietoperzy trafi ponad 800 tys. zł z funduszy norweskich (Mechanizm Finansowy EOG 2014-2021). Projekt "Czynna ochrona mopka zachodniego na wybranych obszarach leśnych w Polsce" koordynuje dr hab. Andrzej Węgiel z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu (UPP).
Rewolucyjny dowód matematyczny doczeka się publikacji po 8 latach analiz
3 kwietnia 2020, 10:53Przed ośmiu laty ze świata matematyki nadeszła sensacyjna wiadomość – pojawił się dowód na prawdziwość hipotezy ABC. Jeśli jest on prawdziwy, to mamy do czynienia z największym osiągnięciem matematycznym bieżącego wieku. Autor dowodu, Shinichi Mochizuki z Uniwersytetu w Kioto, udostępnił olbrzymią 600-stronicową pracę na ten temat. I musiał czekać aż 8 lat nim ktokolwiek był w stanie ją przeanalizować.
Polska już nie jest bocianim krajem numer jeden. Jako społeczeństwo tracimy też wiedzę przyrodniczą
16 marca 2021, 17:53Bociany rozpoczęły powroty, a pierwsze ptaki są obserwowane już od początku marca głównie w zachodniej Polsce. Tradycyjnie jednak ich wiosennego pojawu oczekiwano 19 marca. Mamy tego ślad w przysłowiu na Józefa świętego przylatują ptaki jego.
Czterech naukowców z Polski wśród najczęściej cytowanych uczonych na świecie
26 listopada 2020, 10:57W najnowszym zestawieniu Highly Cited Researchers 2020 znalazło się czterech naukowców z Polski. W rankingu tym wymieniono naukowców, których liczba cytowań mieściła się w górnym 1% najczęściej cytowanych specjalistów z danej dziedziny.
Poznaliśmy najcięższe jądro antymaterii, antyhiperwodór-4
23 sierpnia 2024, 09:39Członkowie międzynarodowego zespołu badawczego STAR Collaboration, jednego z czterech projektów prowadzonych w Relatywistycznym Zderzaczu Ciężkich Jonów (RHIC) w Brookhaven National Laboratory – w którym odtwarzane są warunki, jakie panowały we wczesnym wszechświecie – ogłosili odkrycie najcięższego jądra antymaterii. Składa się ono z antyprotonu, dwóch antyneutronów oraz antyhiperonu i zostało nazwane antyhiperwodorem-4. Odkrycia dokonano analizując wyniki 6 miliardów zderzeń jąder atomowych.
Archeolog: krzyżackie zamki są wciąż pełne tajemnic
19 lipca 2016, 06:01Krzyżacy wznosili zamki na ziemi chełmińskiej od 2. poł. XIII do 2. poł. XIV wieku. Wówczas służyły one do celów politycznych, militarnych, gospodarczych i propagandowych, obecnie są charakterystycznymi punktami w krajobrazie. Do tej pory nie wiemy jednak wszystkiego nt. ich funkcji czy rozwiązań architektonicznych
Polacy opracują rodzimą wersję superdrogiej terapii CAR-T leczącej białaczki. Ma być znacznie taniej
7 grudnia 2020, 19:29Dotychczas terapia rekombinowanych przeciwciał – CAR-T cell – była w naszym kraju właściwie niedostępna, ponieważ jej jednorazowe podanie kosztuje ponad 1,5 mln zł. Agencja Badań Medycznych ocenia, że CAR-T może być 10 razy tańsza niż obecnie, jeśli będzie wytwarzana w polskich ośrodkach. Jeżeli spadek ceny będzie tak wyraźny, to realna może stać się także refundacja tej terapii.
Polskie NCBJ udoskonala produkcję pierwiastków promieniotwórczych dla medycyny
8 czerwca 2017, 08:12Naukowcy z NCBJ przedstawili obiecujące wyniki badań nad otrzymywaniem materiału tarczowego do akceleratorowej produkcji technetu-99m – jednego z ważniejszych dla medycyny nuklearnej izotopów promieniotwórczych. Ich praca ukazała się w czerwcowym numerze czasopisma Applied Radiation and Isotopes.
